Jeśli masz zamiar zabrać się za napisanie własnej historii, niezależnie czy będzie to opowiadanie, czy książka musisz opracować pewne struktury, na których będzie opierać się twój przyszły utwór literacki. Struktura w powieści jest tym samym co fundamenty dla architekta. Zaplanowanie solidnej podstawa pozwoli Ci ustrzec się podstawowych błędów, dzięki niej lepiej rozplanujesz akcję oraz punkt kulminacyjny.
Czym tak naprawdę jest fabuła?
Na potrzeby tego poradnika posłużę się własnym pojęciem fabuły. Według mnie fabuła w powieści to zestaw spójnych ze sobą wydarzeń tworzących historię. Historia ta może wykraczać poza jedną książkę i być fabułą całej sagi; w takim wypadku każda z części sagi powinna posiadać swoją własną fabułę, która dba o to aby powieść miała początek i koniec. Dzięki zaplanowaniu fabuły czytelnik dowiaduje się o wszystkim, co musi wiedzieć aby zrozumieć książkę. Elementy podlegające fabule sagi mogą zostać jedynie nakreślone, a wyjaśnione dopiero w kolejnych powieściach. Musi się to jednak odbyć w sposób całkowicie zrozumiały oraz naturalny dla czytelnika.
Jeśli dopiero zaczynasz z pisaniem, może wydawać się, że przejście od notatek prowadzonych w dzienniku pisarza do prawdziwego pisania to daleka droga. Taka myśl pojawia się zwykle dlatego, że w notesie autora znajduje się mnóstwo elementów, często bez składu i ładu. Wbrew pozorom, to dobrze, że tak jest. Z dużej liczby pomysłów łatwiej jest nakreślić strukturę fabuły. Czasami proces ten polega na eliminacji niektórych planów. Nie chciałbyś przecież napisać powieści przesyconej akcją, albo takiej w której dużo się dzieje ale ostatecznie niewiele z tego nie wynika.
Badania pomogą Ci stworzyć autentyczną historię
Skoro już wiemy czym jest fabuła, możemy zaczynać. Jeśli masz na to ochotę, warto zabawić się w naukowca, który próbuje za wszelką cenę poznać prawdę. Obserwacja jest elementem bez którego nie da się stworzyć realistycznej postaci a zatem również nie da się stworzyć dobrej powieści. Spokojnie, procesy te zachodzą w głowie każdego z nas. Uświadomienie sobie roli prowadzenia obserwacji podniesie twój styl na wyższy poziom. W pewnym anglojęzycznym artykule znalazłem bardzo ciekawy wzór:
postać + konflikt = fabuła
Postać posiadająca wewnętrzny konflikt, którym epatuje na świat sprawia, że dobra fabuła tworzy się niemal sama. Ten wzór jest niezwykle prosty, ale jego odkrycie było dla mnie cenną radą dotyczącą tworzenia. Sprawdź sam jakie to uniwersalne rozwiązanie. Oczywiście nie jest to jedyny sposób na stworzenie fabuły, ale dzięki niemu możesz stworzyć spójną i ciekawą dla czytelnika historię.
Świat powieści zależy od głównej postaci
Jak już wiesz, sposób przedstawiania rzeczywistości jest mocno połączony z główną postacią powieści. Niezależnie od wybranego typu narracji powinieneś skupić na niej dużą część swojej uwagi. W artykułach: jak napisać książkę oraz w metody tworzenia postaci od a do z opisałem szerzej proces tworzenia protagonisty. Rzeczywistość w jakiej umieścimy głównego bohatera, może uwydatnić jego konkretne cechy. Skupiając swoją uwagę na głównej postaci autor jest w stanie dostrzec przyczyny i skutki jej zachowania. Każda historia, także taka fantastyczna, powinna czerpać sporo z realizmu.
Większość książkowych protagonistów jest przynajmniej częściowo zaczerpniętych z życia. Czasami autorzy boją się przyznawać, że budują swoje postacie wokół znanych ich ludzi, jednak to bardzo popularna praktyka, zwłaszcza wśród początkujących. O metodach budowy postaci napiszę więcej w osobnym artykule. Dobór odpowiedniej rzeczywistości potrafi wyciągnąć z twojej postaci wszystko, czego chcesz. Możesz postawić ją w sytuacji bez wyjścia albo sprawić, że będzie bliska śmierci. Nawet jeśli nigdy nie obserwowałeś tak skrajnych emocji świat pomoże Ci aby postać sama opowiedziała Ci o sobie. Historia będzie autentyczna.
Nie bój się pytać siebie: po co? dlaczego?
Zadawanie pytań to dobra metoda do stworzenia burzy mózgów autora z jego bohaterem. Jeśli wiesz co nieco o swoim protagoniście, nie bój się go pytać o powody jego zachowania. Twój bohater jest królobójcą, który oddał się w ręce sprawiedliwości? Zabił władcę dla pieniędzy, czy miał jakiś inny motyw? Mogła być to zemsta za to, że Król skrzywdził jego córkę. Dlaczego przyznał się do winy? Być może chciał w ten sposób zapłacić za swoje grzechy? Albo uznał, że jest to jedyny sposób na to aby jego żonie nie stała się żadna krzywda. Na pewno rozumiesz, o czym mówię. Motywacje bohaterów tworzą fabułę, a zadawanie dużej ilości pytań pozwala na ustalenie interesującej linii faktów, którymi można posłużyć się w trakcie pisania powieści.
