Wyrażanie swoich emocji, przeżyć, ideologii poprzez pisanie wierszy, które zostają połączone z akompaniamentem muzycznym, jest duetem idealnym, który cieszy się ogromną popularnością i uznaniem od pradawnych czasów. Takie połączenie powszechnie znane jest jako poezja śpiewana. Czym charakteryzuje się ten gatunek słowno-muzyczny? Dlaczego cieszy się tak sporym zainteresowaniem? Przyjrzymy się temu zagadnieniu z bliska. Gotowi na garść praktycznych wskazówek? Zaczynamy!
Krótka charakterystyka poezji śpiewanej
Poezja śpiewana zaliczana jest do gatunku słowno-muzycznego. Jego cechą charakterystyczną jest liryczna kompozycja, która jest tekstem poetyckim. Co ważne, w poezji śpiewanej to tekst wysokiej próby stanowi tzw. bazę, tworzony jest jako pierwszy. Melodia w całości podporządkowana zostaje pod tekst, stanowiąc jego perfekcyjne uzupełnienie, podkreślając wagę i wzmacniając przekaz. Aranżacje muzyczne są zazwyczaj skromne, o delikatnej melodii usuwającej się na tzw. drugi plan.
Bardzo często poezja śpiewana przybiera postać ballady o wyszukanym, „głębokim” literackim stylu. Cechą charakterystyczną prezentowanego gatunku słowno-muzycznego jest także bogata interpretacja wykonawcy (poety), która jest nieocenionym walorem całego dzieła.
Termin poezji śpiewanej łączy się także z określeniem „kraina łagodności”, który to zaczerpnięty został z poezji Jerzego Harasymowicza. Jest to określenie niezwykle pojemne, które przenika się wzajemnie z innymi, np. piosenką autorską (granica pomiędzy dwoma gatunkami jest bardzo trudna do jednoznacznego określenia). Bardzo często jednak poezja śpiewana jest zarazem piosenką autorską (wykonawca utworu jest zarazem autorem tekstu oraz muzyki). Nic więc dziwnego, że poezja śpiewana cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród szerokiego grona twórców. Jej ekspresja, wyrazistość przekazu sprawiają, że uwielbiana jest nie tylko przez wykonawców, ale także przez niezwykle obszerne grono odbiorców.
Garść historii o poezji śpiewanej
Poezja śpiewana swoimi korzeniami sięga aż do czasów antycznych. Pierwsze jej „ślady” napotkać możemy w Grecji, około 900–700 roku p.n.e. Aojdowie byli więc pierwszymi wykonawcami poezji śpiewanej na dworach władców. W naszym kraju spopularyzował ją między innymi Andrzej „Ibis” Wróblewski. Termin poezji śpiewanej jest głęboko zakorzeniony w polskiej kulturze, jak również muzyce rozrywkowej. W naszym kraju odbywają się jej liczne festiwale. Od 1974 roku w Olsztynie organizowane są Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe Śpiewajmy Poezję, w ramach których występowali najwybitniejsi polscy wykonawcy. To prawdziwa „świątynia” polskiej poezji śpiewanej. Do grona najbardziej popularnych polskich wykonawców zaliczyć należy: Czesława Niemena, Marka Grechutę, Ewę Demarczyk, Jacka Kaczmarskiego, Grzegorza Turnaua czy Piotra Roguckiego.
Proces tworzenia utworów zaliczanych do gatunku poezji śpiewanej
Co niezwykle ciekawe, teksty wykorzystywane w poezji śpiewanej nie zawsze zostały napisane do wykorzystania ich w tym celu. Często poezja śpiewana błędnie mylona jest z piosenką poetycką, gdzie tekst powstaje do gotowej aranżacji muzycznej na zamówienie zespołu czy artysty. Jednym z nieodzownych elementów tworzenia poezji śpiewanej jest bogata interpretacja wykonawcy. Co ważne, teksty wykorzystywane do tworzenia poezji śpiewanej zazwyczaj mają wyszukaną, bardzo często także patetyczną treść. Aranżacje muzyczne zazwyczaj ograniczają się tylko do gitary bądź fortepianu.
Jak napisać utwór z gatunku piosenki literackiej?
Jeśli zamierzasz napisać utwór, który będzie później wykorzystywany na koncertach przed publicznością, sięgnij po zagadnienia dotyczące teorii muzyki. Poza warstwą wysokiej jakości treści potrzebny będzie akompaniament instrumentu, który dodatkowo podkreśli charakter Twojego występu. Piosenka literacka to gatunek dla osób łączących zarówno pasję do śpiewania jak i pisania. Jeśli czujesz się dobry w obydwu tych dziedzinach dzięki poezji śpiewanej twoja twórczość zyska nowych sympatyków.